Reiszoeker

Reizen naar Rusland

Cultuur Rusland

De cultuurverschillen tussen Europeanen en Russen zijn zo groot dat je er een heel boek aan zou kunnen wijden. Hieronder zijn er een paar punten uitgepikt, die van direct en dagelijks belang zijn bij je omgang met de bewoners.

Gastvrijheid: In veel landen bestaat er een zeer hechte relatie tussen voedsel en gastvrijheid. Rusland is in dat opzicht geen uitzondering. Zijn er gasten op bezoek, dan komt er eten op tafel, op elk moment van de dag. Het aanbod wordt wel gezien als een graadmeter van de gastvrijheid. 'Noe, tsjem vas kormili?' ('En, wat kregen jullie voorgezet?'), is een gewone vraag als men ergens op bezoek is geweest. Als het eetfeest begint kun je geen drank of voedsel weigeren, omdat je iemand daarmee echt beledigt. De gastheer en gastvrouw zullen hun gasten voortdurend aansporen om vooral maar veel te eten. Je maakt de kok een groot compliment door die aansporingen voor te zijn, en zelf al vast bij te vullen, zonder uitnodiging daartoe. Als je daarbij een gerecht over het hoofd ziet, wordt er al snel een quasi beledigde opmerking gemaakt, als 'Waarom eet je niets?' of 'Wat is er mis met mijn wortelsalade?' Het is gebruikelijk dat het bord van de gast nog eens goed vol wordt geschept, ook al beweert die gast dat hij/zij voldoende gegeten heeft. In zo'n geval word je toch geacht je bord leeg te eten. Het is gebruikelijk om je spullen (sigaretten, voedsel, drinken) te delen met andere mensen, zelfs vreemdelingen die in de trein hetzelfde compartiment met je delen.

Beleefdheidsregels: Als je het geluk hebt te worden uitgenodigd in een Russisch huis, neem dan een cadeautje mee. Wijn of gebak is geschikt. Bloemen zijn ook populair, maar vergewis je er dan van dat het een oneven aantal is, want even aantallen zijn voor begrafenissen. Wees er op voorbereid dat je je schoenen bij de deur moet uittrekken.

Omgangsvormen: Mannen zullen ondervinden dat traditioneel galant gedrag, zoals het openhouden van de deur voor een dame, niet alleen van ze wordt gewaardeerd, maar zelfs wordt verwacht. Ook opstaan voor dames in het openbaar vervoer hoort daarbij. Het is ook gebruikelijk om een hand te geven aan vrouwen als hulp bij het uitstappen uit het openbaar vervoer.

Overheersing van de vrouw: De vrouwen in Moskou domineren niet alleen in bepaalde beroepen (artsen, leraressen, verkoopsters), maar ook in het alledaagse leven. Men spreekt hier vaak van emancipatie, maar hier wordt toch iets anders onder verstaan dan bij ons. Vrouwen verrichten zware arbeid in de bouw en bij de stratenmaker. Naast hun beroep hebben ze ook de zorg voor de opvoeding van de kinderen en het huishouden. Velen passen na hun pensionering als baboesjka (grootmoeder) op de kinderen.

Hotels: Typisch Russisch is de etagedame (dezjoernaja). Zij beheert de sleutels van alle kamers op haar verdieping en je kunt bij haar terecht voor al je vragen en problemen. Ze kan je kleren (laten) wassen en strijken, beheert soms een klein buffet en roept de hulp in van een loodgieter of elektricien als sanitair of apparaten in de kamer niet naar behoren functioneren.

Openbaar vervoer: De beste, snelste en goedkoopste manier om de steden Moskou en St.-Petersburg te verkennen is met het zeer uitgebreide metronet. Je kunt bij de ingang van elk metrostation een metrokaart voor 10 of 20 ritjes kopen. Dat is handig en goedkoop. Bij alle mooie plekken en de belangrijkste bezienswaardigheden bevindt zich een metrostation. Tegenwoordig zijn de namen van de metrostations ook in het Engels aangegeven in de treinen. In elke treinwagon vind je een Metronet schema op de muur met de namen van de stations (en op de metronet kaart) in het Latijnse schrift.

Algemeen: Besef voortdurend dat je als gast in een land verblijft waar men nu eenmaal andere omgangsvormen kent. Dat is niet afwijkend, jij gedraagt je afwijkend.