Door de afgelegen ligging, heerst er op IJsland een sterke nationale identiteit. IJslanders kunnen chauvinistisch overkomen, ze zijn erg trots op hun land en hebben een sterke gemeenschapszin. Mensen voelen zich verantwoordelijk voor hun omgeving en vinden het vanzelfsprekend dat ze deelnemen aan het gemeenschapsleven. Dat komt mede omdat de IJslandse samenleving egalitair is, men behandelt elkaar als gelijken en gaat informeel en ongedwongen met elkaar om. Men noemt elkaar bij de voornaam, ook als het om gezagsdragers of ouderen gaat. Zelfs in het telefoonboek staan de inwoners alfabetisch op hun voornaam gerangschikt.

IJslanders hebben sterke familiebanden, tradities zijn belangrijk en de relatie met de natuur is sterk. Hoewel tradities belangrijk zijn, is de IJslandse samenleving modern, tolerant en ruimdenkend. Zo is het homohuwelijk gelegaliseerd en kent de Gaypride (jaarlijks in augustus) veel bezoekers. Dat vrouwen geëmancipeerd zijn, blijkt wel uit het feit dat ruim 70% van de vrouwen buitenshuis werkt. IJslanders zijn harde werkers, veel mensen hebben meer dan één baan en maken heel wat overuren. Maar als ze vrij zijn en uitgaan, gaan ze vaak helemaal uit hun bol.

De IJslandse kunst en cultuur zijn vaak beïnvloed door de barre leefomstandigheden die de eilanders moeten en moesten doorstaan. Tot de 20e eeuw was de armoede groot en overleven een uitdaging. Ondanks onderdrukking en armoede is de literatuur in IJsland altijd aanwezig geweest. De Edda is het bekendste werk binnen de oud-IJslandse literatuur. Het is een verzameling liederen uit het middeleeuwse IJsland, bestaande uit een verzameling helden- en godenliederen met mythologische inhoud.

Reuzen en elfen, trollen, kabouters en geesten. In IJsland komen ze niet alleen voor in verhalen, maar horen zij tot de realiteit. Deze geheimzinnige figuren, de IJslanders noemen ze het huldafólk, huizen overal. Er leven monsters in de meren, boze geesten in verlaten boerderijen en grotten zijn het thuis van reuzen. IJslandse tuinen hebben soms elfenhuisjes die toegang geven tot een elfensteen.

Ook muziek kent op IJsland een eeuwenoude traditie. Invloeden komen uit de folk en pop. De traditionele muziek stamt af van de Nordic music. Ondanks de kleine muziekscene kent IJsland wereldberoemde bands en muzikanten. Denk bijvoorbeeld aan Sykur (IJslandse elektropop) of de half Italiaanse, half IJslandse Emilíana Torrini, die de titelsong van ‘Lord of The Rings: The Two Towers’ inzong. En als er één IJslandse is die iedereen kent, dan is dat wel de excentrieke zangeres Björk.